Een bijdrage over de positie van de vrouw binnen Onderling Genoegen.
Verschenen in Schuttersproat nr. 20 – voorjaar 2008

Bij iedere rechtgeaarde schuttersfamilie komt het onderwerp om de zoveel tijd wel een keer op tafel. De plaats van de vrouw binnen de schutterij. Zouden vrouwen nu wel of geen lid moeten kunnen worden van O.G. En voor wie heel ver wil gaan: Zou de vrouwelijke schutter misschien zelfs “onder de poal” mogen staan.

Al een aantal jaren zien we dat vrouwen steeds meer “aanwezig” zijn binnen onze vereniging. Het begon al in de jaren 80 van de vorige eeuw. Met de oprichting van de hand- en kruisboog groep binnen O.G. kregen vrouwen voor het eerst de gelegenheid actief te zijn binnen de vereniging. Enkele jaren later zagen we ook de eerste geüniformeerde hand- en kruisboogvrouwen op de weg verschijnen. In de 90-er jaren, en ook nu nog, zagen we bij de jeugdvendeliers ook de eerste meiden met een vendel. Het waren allemaal nog “incidenten”. Vorig jaar werd een belangrijke nieuwe stap gezet. De marketensters vonden een eigen, vaste, plaats binnen onze schutterij. Een waardevolle verrijking, en dat niet alleen om het stukje worst en het kleine glaasje.

We schrijven nu het jaar 2008. Het is 112 jaar na de oprichting van onze schutterij. Het waren 112 jaren waarin de schutterij er in is geslaagd om de goede tradities van het eerste uur te bewaren en uit te bouwen. Het behoud van tradities is echter geen doel op zich. De statuten van O.G. zeggen hierover het volgende: “De vereniging stelt zich ten doel: Het geven van feestelijkheden tot veredeling van de genoegens der kermis te Duiven”. Als we dit vertalen naar onze eigen tijd dan praten we vooral over het bevorderen van de onderlinge band binnen onze gemeenschap. Door de jaren heen hebben we ondervonden dat die gemeenschapsband prima gedijt rond de tradities waar we zo zuinig op zijn. Die tradities zijn echter niet “heilig”. Tijdens al die jaren zijn er ook nieuwe “oude” tradities ontstaan of zijn bestaande tradities aangepast aan de eigen tijd. De “eed van trouw” die in de 80-er jaren voor het eerst werd afgelegd, is zo’n voorbeeld van een nieuwe “oude” traditie. Het vervangen van het damesvogelgooien door het prijsschieten is een voorbeeld van een traditie die moest wijken omdat hij niet meer past bij de tijd waarin we leven.

Een nieuw “historisch” moment in de geschiedenis van de schutterij lijkt nu aangebroken. Het lidmaatschap van de vrouw bij onze schutterij is bespreekbaar geworden. Sterker nog, volgend voorjaar zal in de ledenvergadering een concreet voorstel ter tafel komen en kan de knoop worden doorgehakt. De tijd is er rijp voor. Voor sommigen onder ons is dit een zware beslissing. Het is ook niet gemakkelijk. De kracht van onze schutterij schuilt voor een deel in onze tradities. Het behoud van die tradities is soms zwaar bevochten. Daar doe je niet zo maar afstand van. De ware kracht van de schutterij zit hem naar mijn overtuiging echter in de onderlinge band van onze leden. Die leden zijn allen kinderen van deze tijd en van onze cultuur. Een tijd en cultuur waarin de gelijkheid van man en vrouw volledig is geaccepteerd. Daarbij zien we dat steeds meer vrouwen zich actief inzetten voor de schutterij en mede het gezicht van onze schutterij bepalen. Het moment is nu gekomen om de laatste drempels weg te halen en volledig recht te doen aan hun inzet. Laat de vrouwen niet alleen mee “doen”. Laat hen ook mee “denken” en mee “bepalen”. De schutterij wordt dan nog meer een afspiegeling van onze gemeenschap dan zij nu al is. Dit zal de belangrijkste doelstelling, het bevorderen van de gemeenschapsband, alleen maar ten goede komen.

En dan is er nog dat laatste hete hangijzer. De vrouw “onder de poal”. Is schutterij Onderling Genoegen al toe aan een vrouwelijke koning? Dit is gevoelsmatig nog de moeilijkste beslissing. Niet iedereen zal die stap nog willen of durven zetten. Ik kan het niet nalaten om hier toch een stukje eigen mening naar voren te brengen. Wij zijn een schutterij die hecht aan tradities. Wij zijn ook een schutterij die, geheel volgens die tradities, jaarlijks trouw belooft en het vendel zwaait voor God, koningin en Vaderland. Sinds 1890 kent Nederland een Koningin. Dat is dus al van vóór de oprichting van onze schutterij. Daar hebben wij al die jaren geen enkele moeite mee gehad. Voor mij is het wel duidelijk, dames, wees van harte welkom bij schutterij Onderling Genoegen.

Jullie hoofdcommandant,

Frans Dieker

Foto: Inmiddels een vertrouwd beeld: vrouwen onder de schietboom bij de Oud Limburgse Schuttersfederatie.